&C.) Ascendentem In Coelum (Act.

1.

9. &c.) ac pro nobis ad dexteram patris sine intermissione interpellantem (1. Iohan, 2. 1. &c.) per spiritum Sanctum suum qui tertia est diuinitatis persona patri et filio compar et consubstantialis. (Actor. 5. 4.) Ecclesiam sibi verbo et Sacramentis colligentem (Matth. 16. 18. Roman. 10. 14. &c) Et ad vitam aternam sanctificantem (Actor. 9. 31. &c.) Ac tandem consummatis seculis e coelo, venturum (Actor, 1. 11.) Iudicare viuos et mortuos (1. Thess. 4. 15.) redditurum impijs secundum opera sua, eosque poenis aternis adiudicaturum (Mat 13. 42. & 25. 41.) credentes vero in nomine ipsius aterna vita donaturum (Mat 25. 34. &c.) Hunc, inquam, Iesum Christum redemptorem (Mat 1. 21.) Caput (1. Corinth. 12. 27.) et Dominum nostrum (Ephes. 4. 5.) agnoscimus: Nosque illi nomen in sacro baptismo dare ac dedisse (Actor. 2. 38.) Et per baptismum illi insertos esse (1. Cor. 12. 13.) aperte, ingenue, libere ac libenter fatemur ac contestamur: omnesque alios, quicunque aliud nomen sub coelo datum esse hominibus, per quod salui fiant, comminiscuntur, serio detestamur, execramur et damnamus. (Actor. 4. 12.) Verbum ipsius sanctissimum vnicam salutis normam statuimus, illudque tantummodo, omnibus humanis commentis abiectis et spretis, infallibilem fidei nostra regulam et amussim nobis proponimus: (Galat 1. 8. Esa. 29. 13. Ezech. 20.) Quod duplicis Testamenti, veteris et noui appellatione complectimur. (Hebr. 8.) traditum per Prophetas et Apostolos (Ephes. 2. 20.) singulari et immensa Dei bonitate in hunc vsque diem semper in Ecclesia conseruatum et conseruandum in posterum. (Matth. 28. vlt. Psalm. 71. 18. 1. Cor. 11. 26.)

Deo igitur optimo maximo gratias ex animo et toto pectore agimus, quod etiam ad nos, vastissimo interuallo a reliquo Ecclesia corpore diuulsos et vltimas mundi partes habitantes, lumen hoc suum, concessum, ad reuelationem gentium, et paratum ante faciem omnium populorum, olim pio Simeoni benigne ostensum (Nam in Christo omnes thesauri saptentia reconditi) quod nunc totam nostram gentem radijs suis saluificis illuminat ac fouet, pertingere voluerit. Hac ita breuiter, ipsam summam perstringendo, fides nostra est, et nostra religio, quaro monstrante spirtu Sancto, et ipsius in vinea Christi ministris, bausimus: idque ex fontibus Isralis.

[Sidenote: Krantzius.] Anno Domini 1070. vidit ad Christum conuersos Islandos.

Dubium nobis est, vtrum his verbis dicere voluerit Krantzius, Islandos primum Anno Domini 1070. ad Christum esse conuersos an vero, prius quidem esse conuersos non neget, sed eo primum anno id Adalberto innotuisse dicat. [Sidenote: Chronologia Islandica gentis antiquissima.] Vtrumuis autem affirmet, tamen fidem ipsius hoc loco suspectam reddunt annales et chronologia nostra gentis antiquissima, qua contrarium testantur: quibus vtrum malis, de rebus nostris proprijs et domesticis et intra nostra insula limites gestis credere, an vero Krantzio, aut cuius alteri in nostratium rerum historia peregrino, sit penes tuum, candide Lector, arbitrium. Ego profecto multis adducor vt nostris potius assentiar. Nostrates emm nota tantum et fere domestica asserunt: ille peregrina et ignota. Hi suas Chronologias sine aliarum omnium nationum labe, macula et sugillatione contexuerunt tantummodo, vt rebus gestis suum verum tempus seu aram assignarent; ille quadam cum re et veritate pugnantia in contumeliam gentis nostra ignotissima, historia sua admiscuit, vt paulo post apparebit: hi omnium episcoporum Islandia nomina, annos, ordinem et successum describunt: ille vnius tantum mentionem facit, idque longe secus quam res habet. Porro vt his fidem faciam, panca, qua in ventustissimis nostris annalibus de Islandia ad Christum conuersa, et de Episcoporum in nostris Ecclesijs successione reperi, quorum etiam fides apud nos publice recepta est, cum extraneis communicabo. [Sidenote: Vetustissmum annales.] Qua tametsi leuiuscula, nec omnia prorsus digna qua scribantur, scribenda tamen omnino sunt ad nostrarum rerum veritatem, aduersus Krantzium et alios asserendam: Sic igitur habent.

[Sidenote: 874. Islandia primum inhabituta.] Anno Christi 874. prius quidem, vt ante commemorauimus, inuenta, sed tunc primum a Noruagis (quorum princeps fuit Ingulphus quidam, e cuios nomine promontorium Islandia orientalis Ingulffs hoffdi appellatitionem traxit) occupata est Islandia. Hi plures quam 400. cum cognatis et agnatis et praterea numerosa familia nominatim in annalibus nostris recensentur: nec illorum tantum numerus describitur, sed quas oras, qua littora, et qua loca mediterranea, singuli occupauerint et incoluerint, et quomodo primi inhabitatores, fretis, sinibus, portubus, Isthmis, porthmis, promontorijs, rupibus, scopulis, montibus, collibus, vallibus, tesquis, fontibus, fluminibus, riuis, ac denique villis seu domicilijs suis nomina dederint, quorum hodie plaraque retinentur et in vsu sunt, aperte narratur. Itaque Noruagi occupata iam Islandia 60. annorum spacio, aut circiter, habitabiles partes sua multitudine implent: Centum vero prope modum annis Ethnici manserunt, ci paucissimos, qui in Noruagia forte sacro fonte abluti fuerant, excipias. [Sidenote: 974.] Annis autem vix centum a primo ingressu elapsis, mox de religione Christiana agi coeptum est, nempe circa annum Domini 974. qua res non sine insigni rebellione plusquam 20 annis varie a multis tentata est. [Sidenote: Fredericus Saxo.] Commemorantur autem duo Episcopi extranei, qui cum alijs, in conuertenda ad fidem Christi insula, diligenter laborarint: Prior Fridericus, Saxo natione, qui anno 981. ad Islandos venit, atque docendi munere strenue functus est, ac tantum fecit, vt Anno 984, sacra ades Islandis in vsu fuerint.

Alter vero ille extraneus Episcopus siue concionator, quem Thangbrandt nuncupauere, anno 997. in Islandiam primum venit.

[Sidenote: Anno Dom. 1000.] Hinc post 26, annorum disceptationem de religione, tandem Anno 1000. in conuentu generali omnium incolarum decretum est, vniuersali eorundem consensu, vt Ethnicorum numinum cultu seposito, religionem sectarentur Christianam.

Rursus in solenni incolarum conuentu Anno 1050. sancitum est, vt leges seculares seu politica (quarum constitutiones allatas ex Noruagia quidam Vlfliotus, Anno 926. Islandis communicarat) vbique cederent iuri Canonico seu diuino.

Anno 1056. abit peregre ex Islandia Isleifus quidam, in Episcopum Islandia ordinandus.

Redit ordinatus in Islandiam, et Cathedram Schalholtensem adit Anno 1057. Moritur 1080. Atatis 74. 4. Kalendas Iulias.

Videbuntur forsitan hac minuta, concisa, vilia, nec narratione satis digna, cum multis forte qua sequuntur: Sed nec historiam Romanam conteximus, nec tam minuta erunt, quin contra Krantzij et aliorum errores conuincendos, prout nostrum est institutum, valeant. Et certe, quantum ad fidem nostrarum Chronologiarum, constat Saxonem Grammaticum non parum illis tribuisse: Cuius, in prafatione sua Dana, hac sunt verba. Nec Thylensium inquit, (sic enim Islandos appellat) industria silentio obliteranda: qui cum ob natiuam soli sterilitatem, luxuria nutrimentis carentes, officia continua sobrietatis exerceant, omniaque vita momenta ad alienoram operum notitiam conferre soleant, inopiam ingenio pensant.

Enter page number Go  Previous Next
Page 94 of 125
Words from 95771 to 96789 of 127955