Sed et
canes quavis fercula et cibaria deuorant. An idcirco quisquam dicet,
homines communi victu cum canibus et iumentis gaudere?
Iam quacunque famis grassantis tempore contigere pro vniuersali gentis
alicuius consuetudine in historiam referri non debent. Vt non licet nobis
de extraneis scribere huius aut illius terra populos canum murium aut
felium vsu victitare solitos, etsi forte fame siue obsidione, siue alioqui
annonas charitate inualescente immissa, id factitarint.
Potum autem interdum esse multis cum iumentis communem non magnopere
contraibimus: nempe aquam limpidissimam, naturalem ilium potum omnibus
animantibus a Deo creatum quem etiam ex parte, medicina consulti comendant,
imo nec patres Hebrai nec ipse Seruator noster fastidiebat.
Ad amictum vero quod attinet, (Nam et amictum victus vocabulo
comprehendimus) nequaquam hic cum iumentis communis est. Illa enim pilis et
villis natura (quod Munsterum et Krantzium nouisse iurarim) vestiuit:
homines, alioqui nudi, pannis corpus induere necesse habent. Hac indumenta,
qua quidem Islandia suppeditat, ex lanis ouium conficiuntur. Sed non
cogitaram ideo recte dici, amictum esse nobis cum ouibus communem siue
eundem. Vtuntur etiam extranei pannis ex ouilla lana confectis, licet
artificio subtiliore. Sed de indumentis nihil: Stultum enim est, ex eo
laudem vel superbam astimationem quarere quod natura nostra infirmitatem
arguit.
Statu. Restat ille status quem cum brutis habere communem dicimur. Qui
qualis aut cuiusmodi sit, aut eum esse velint nostri scriptores, certe non
facile assequor. Status inquit Doletus est vel corporis, vel causarum vel
ordinis et conditionis. Certe alium esse statum nostri corporis quam
iumentorum (nam prater duos pedes etiam manus habemus et corpore ac vultu
sursum erecto incedimus) alium item ordinem et conditionem nostram ducimus.
Illi boni viri si id de se aut alijs cognitum habent fateantur. Nos hac tam
vana et in Deum creatorem nostrum tam contemptibilia irridemus, nec
prolixiore tractatu dignamur.
[Sidenote: Occasi harum fabularum.] Caterum quia nostrum est nec amori
patria, nec vlli rei tantum tribuere, quin plus semper et vbique veritati
largiamur: Dicam quid sit quod huic infami scriptorum conuicio occasionem
forte dederit.
Sunt in vicinia Schalholtia, ad littus Islandie australe paroechiola tres,
inter duos rapidissimos amnes Thiorsaa et Olffwis Aa intercepta; qua et
syluis et cespitibus consueto gentis ad focos alendos fomite fere
destituuntur. In istis paroechijs habitantes et si qui sint vicini, quamuis
plures eorum, vt de omnibus rebus ad rem familiarem pertinentibus, ita
etiam de his, qua ad focos et balnea opus habent, sibi opportune
prospiciunt: Tamen sunt inter eos quidam sed infirma tantum sortis coloni,
qui quoniam estis rebus domi destituantur, nec aliunde petere eas valeant
in culinis foeno ad coquendos cibos vtuntur: Ast vbi hyemis niuosa savitia
horrida ingruit, coloni isti miseri ad suum bouile refugiunt illic scilicet
exstructis tabulatis interidiu operas domesticas exercentes, a bobus, cum
focos habere nequeant, calorem mutuantur, quemadmodum mihi ab alijs
narratum est. Sicque illi tantum qui sane paucissimi sunt, communi cum
bobus tecto in bruma vti quidem non gaudent, sed coguntur. Verum victum et
statum longe alium habent, de qua re hactenus.
